ساختار شیمیایی و فیزیکی :
الماس دانه تبلور کربن است و جزو سنگهای قیمتی بهشمار میآید. دانههای تبلور کربن تشکیل نمیشود مگر آنکه کربن سخت فشرده و در همان حال بسیار گرم شود. دانههای تبلور کربن معمولاً در عمق زمین یافت میشود. شاید جاهایی که الماس در آنها یافت شده گلوگاه آتشفشانهای خاموش باشند. اگر چنین باشد، قله این آتشفشانهای قدیمی توسط باد و آب ساییده شدهاست
الماس یکی از آلوتروپهای کربن است که در فشارهای بالا پایدار است. آلوتروپ دیگر کربن گرافیت نام دارد. الماس در حالت پایدار دارای ساختار بلندروی (مکعبی) است
الماس سختتر از هر چیز دیگری است که میشناسیم ، الماسهای کوچک و ریز را در افزارهایی برای بریدن یا سوراخ کردن سنگهای سخت و فلزها سوار میکنند، الماسهای درشت را چون جواهر به کار میبرند، الماس را پیش از آنکه به صورت جواهر درآید تراش میدهند و پرداخت میکنند. تراش و پرداخت الماس در درخشندگی آن تأثیر فراوان دارد، وزن الماس را با قیراط میسنجند.
از جمله ویژگی های الماس این است که :
▪︎ الماس در بین جامدات در دمای ۲۵ درجه بالاترین رسانایی گرمایی را دارد. (هدایت گرمایی آن ۵ برابر مس است)
▪︎ الماس مادهٔ نوری ایدهآلی است که توانایی انتقال طیف نوری فروسرخ تا فرابنفش را دارا است.
▪︎ شاخص بازتابش بسیار بالایی دارد.
▪︎ خواص نیمهرسانایی قابل توجهی دارد. شکست الکتریکی آن بهطور متوسط ۵۰ برابر نیمهرساناهای متداول است.
▪︎ در برابر تابش نوترونی بهشدت مقاوم است.
▪︎ سختترین مادهٔ شناخته شدهاست.
▪︎ در مجاورت هوا روانی طبیعی فوقالعادهای دارد (مانند تفلون)
▪︎ استحکام و صلبیت بسیار بالایی دارد.
▪︎ تنها به وسیله اکسیژن خالص می توان الماس را سوزاند با وجود این خواص منحصربهفرد، قیمت بالای آن جلوی کاربرد گستردهٔ آن را میگیرد . همچنین الماس بهطور طبیعی تحت فشارهای زیاد اعماق زمین و در زمانی طولانی شکل میگیرد. اما در آزمایشگاه نیز میتوان به کمک دو فرایند مجزا در زمانی بسیار کوتاه تر الماس تولید کرد.
تاریخچه :
ریشهٔ واژهٔ فارسی الماس، واژهٔ یونانی ἀδάμας ، adamas پنداشته شدهاست. واژهٔ یونانی مذکور به معنی «تسخیرناپذیر» است و معنی «الماس» نیز میدهد. پتار اسکوک تغییر معنایی از «تسخیرناپذیر» به «الماس» را نامحتمل میداند و معتقد است معنی «الماس» در این واژهٔ یونانی، و نیز واژهٔ فارسی الماس، از یک زبان سامی است .
الماس برای نخستین بار در گالکوندا در هندوستان استخراج شد و شماری اندک از برنئو به دست می آمد . از زمان باستان تا سده هفدهم همین دو سرچشمه شده بود تا این که در این قرن در حفاری برای طلا در برزیل مورد دیگری یافت شد . در آن زمان الماس به عنوان سنگی گرانبها مورد نظر بود و از دید خواست مردم در رده سوم پس از یاقوت سرخ و زمرد قرار داشت. تراش دادن الماس به طوری که از دید صنعتی و بازرگانی مناسب باشد در سده های 14و15 توسعه یافت در قرن 16، Jean Baptiste Jowernier از سفر حماسی خود به خاورزمین شماری الماس به فرانسه آورد. البته مانند تمام سنگهای گرانبها ، الماس نیز به مردم ثروتمند تعلق داشت ، تا زمانیکه نیمه دوم سده نوزدهم فرا رسید و سرچشمه ها و میدانهای غنی در آفریقای جنوبی کشف شدند و الماس به درون توده های میانی نیز راه پیدا کرد دگرگونی های صنعتی رونقی فراوان به آن بخشید و برای نخستین بار الماس در گستره ای از جامعه وارد گشت.
دو مکان عمده که امروزه از آنها بهره برداری می شود به تازگی کشف شده اند . با این که در سده 19 ، استرالیا سرچشمه ای شناخته شده بود. اما تا سال 1970 از تمام استعدادهای این مکان استفاده نمی شد. تا اینکه در این سال در زمینه طرحها و ماشین آلات سرمایه گذاری کافی انجام شد . معادن الماس شوروی پیشین در زمره بزرگترین تأمین کننده سنگهای قیمتی در سراسر جهان اند که شماری از سنگهای ارزشمند با کیفیت را به بازار می فرستند الماس کانی متشکل از کربن ها با نظم و فشردگی بسیار بالا می باشد. در طول تاریخ از خواص الماس به عنوان سنگی محافظ در بُعد روحانی یاد شده است. مشخصات الماس نظیر کمیابی، زیبایی، درخشندگی و سختی بالا و کاربردهایش در صنعت باعث شده که سنگ الماس همواره مورد توجه بشر در هزاران سال گذشته به عنوان “پادشاه سنگهای قیمتی” باشد.
معادن :
اگر بخواهیم سن سنگ الماس در طبیعت تخمین بزنیم به چیزی حدود 3.3 میلیارد سال پیش بر می گردد. الماس از دوران باستان برای انسان شناخته شده بود. هزاران سال پیش در هندوستان، برای اولین بار انسانها سنگ الماس را در ته نشین رسوبات رودخانه ای یافتند. تحقیقات نشان می دهد حجم بسیاری الماس ها اولین معادن جهان در هندوستان یافت می شده. قدمت این معادن به قرن چهارم قبل از میلاد مسیح بر می گردد. یکی از غنی ترین معادن الماس در هند گلکوندا (GLOCONDA) نام داشت که این نام در گذشته به عنوان نمادی از ثروت بی نهایت بود. البته گفته می شود منبع واقعی الماس در دره کریشنا در هندوستان که حاوی معادن ثانویه سنگ الماس (Placer Deposits) بود یافت شده است.
باستان شناسان مقادیر زیادی از الماس ها را در چشم ها یا بدنه مجسمه های مقدس هندو یافته اند. در افسانه های هندو آمده که الماس کوه نور متعلق به سلطان کارنا بوده که در 6000 سال قبل از پادشاهی آنگا بوده است. برزیل نیز دومین کشور عمده تولید کننده الماس از نیمه اول قرن هجدهم بوده است. اواخر سال 1729 چندین معدن پلاسر (نقاطی که الماس در سنگریزه ها یافت می شود) در شرق برزیل و در مجاورت شهری به نام Teune که بعدها به “شهر الماس” تغییر نام یافت کشف شد. در سال 1844 معادن غنی الماس در استان باهایا در شمال برزیل کشف شد و در طی 120 سال حدود 10.17 میلیون قیراط الماس استخراج گردید که درمیان آنها چندین الماس بسیار درشت (بالا تر از 100 قیراط) وجود داشت. البته در سیبری روسیه از چند دهه قبل به دومین تولید کننده سنگ الماس جهان بعد از آمریکا قرار گرفته است. همچنین معادن جدیدی در آفریقای جنوبی کشف شد و آن را تبدیل به سومین منطقه دارای معادن عمده الماس کرد.
در سراسر جهان نیز معادنی در تانزانیا، بوتسوانا، آنگولا نامبیا، آفریقای غربی، استرالیا و کانادا، ایالات متحده، روسیه و ونزوئلا الماس استخراج می شود.